Τι μπορεί να περιμένει η Ελλάδα ;
Τα τελευταία χρόνια και συνεπεία της δανειοδότησης της χώρας, μέσω των μνημονίων, από τους εταίρους μας στην Ν.Ε. (Νομισματική Ένωση), αλλά και της - Γερμανικής έμπνευσης - πολιτικής της ΕΕ της σκληρής δημοσιονομικής πειθαρχίας και προσαρμογής (πολιτική από την οποία η χώρα μας υποφέρει επί 7ετίας), οι Η.Π.Α., έχουν αναδειχθεί ως βασικός σύμμαχος της χώρας μας, στην διαπραγμάτευση της, για την ευνοϊκή διευθέτηση του δημοσίου χρέους της, ασκώντας πιέσεις προς την Γερμανία αλλά και τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς που συμπληρώνουν τα δύο από τα τρία κεφάλια του σύγχρονου Κέρβερου (Τριμερή των Δανειστών, ΤΡΟΙΚΑ, ΘΕΣΜΟΙ ή όπως άλλως).
Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένη την - από της υπογραφής του πρώτου «μνημονίου» - δεσμευμένης θέσης της Ελλάδος έναντι των «Θεσμών» και λόγω πλέον της αδυναμίας της χώρας να αντιμετωπίσει τις δημοσιονομικές της ανάγκες χωρίς την συνδρομή τους, αλλά και την μεγάλη αντιπροσωπευτικότητα (και γιαυτό πραγματική δύναμη) των συλλογικοτήτων που την αποτελούν (περιλαμβάνουν σχεδόν του σύνολο του παγκόσμιου και του περιφερειακού –Ευρωπαϊκού- δημόσιου οικονομικού συστήματος), είναι αυτονόητα ζητήματα θεμελιώδους σημασίας για την Χώρα, τόσο η εκλογή του νέου Προέδρου των ΗΠΑ Donald Trump, όσο και η άφιξη του (νυν ) Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα στην Αθήνα (σε συνδυασμό με τις αμέσως επόμενες συναντήσεις του με αρχηγούς Κρατών Μελών της Ε.Ε.). Συνεπώς οφείλεται σε απαράδεκτη μικροπολιτική μιζέρια η προσπάθεια υποτίμησης της σημασίας της άφιξης Ομπάμα στην Αθήνα που εκθέτει στα μάτια του - περισσότερο ή λιγότερο - υποψιασμένου πολίτη όποιον επιχειρηματολογεί υποτιμώντας την.
Η εκλογή του νέου Προέδρου στις ΗΠΑ, προκάλεσε μεγάλες ανησυχίες στην ΕΕ – ανησυχίες συνοδευόμενες από σκληρές και ασυνήθιστες δηλώσεις που πιθανόν να προμηνύουν κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ – ΕΕ.
Η εκλογή του Trumb πυροδοτεί φόβους στην Ευρώπη για μεταστροφή της πολιτικής των ΗΠΑ: σε σχέση με το ΝΑΤΟ και τον ρόλο του, την πολιτική των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή, την πολιτική ανάσχεσης της λεγόμενης «Ρωσικής επεκτατικότητας», για μεταστροφή και σκλήρυνση στο θέμα του Μεταναστευτικού, αλλαγή στην πολιτική βούληση των ΗΠΑ στην προώθηση πολυμερών εμπορικών συμφωνιών (συμφωνία του Ατλαντικού – συμφωνία του Ειρηνικού). Σε πολιτικό δε επίπεδο η εκλογή του Προέδρου ΤΡΑΜΠ ενισχύει φόβους τόσο στο Λαϊκό Κόμμα όσο και στην Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία καθόσον η νίκη Τραμπ μπορεί να σημαίνει για την Ευρώπη ενίσχυση κομμάτων και υποψηφίων της άκρας δεξιάς. Ο φόβος αυτός μπορεί να μετεξελιχτεί σε πανικό σε περίπτωση που υπάρξει εν τοις πράγμασι πολιτική νίκη ακροδεξιού υποψηφίου στις εκλογές της 4ης Δεκεμβρίου στην Αυστρία. Χαρακτηριστικό είναι ότι την νίκη ΤΡΑΜΠ πανηγύρισαν οι απανταχού στην Ευρώπη ακροδεξιοί, συμπεριλαμβανομένης και της ναζιστικής Χρυσής Αυγής.
Οπωσδήποτε η Ελλάδα ελπίζει σε μία καλή συνεργασία με τις ΗΠΑ και τον νέο Πρόεδρο της, στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης των εθνικών στόχων (διασφάλισης της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας, ελευθερίας και ευημερίας της ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ των Ελλήνων Πολιτών). Η Ελληνική Κυβέρνηση μελετά, προετοιμάζεται και αναμένει τις θέσεις του νέου Προέδρου σχετικά με τα φλέγοντα θέματα: θέση του σχετικά με την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους, θέση του έναντι του Ερντογάν, την πολιτική του στην Μέση Ανατολή (την πιθανότητα αυτή να τροφοδοτήσει νέα προσφυγική κρίση).
Ο Υπουργός των Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, σε ανύποπτο χρόνο, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο, είχε συνάντηση με το επιτελείο του Τραμπ (όταν άλλες αποστολές απέφευγαν να τους συναντήσουν). Συζητήθηκαν θέματα Ελληνικού και περιφερειακού ενδιαφέροντος στα πλαίσια της πολιτικής που ακολουθεί ο Έλληνας Υπουργός της δημιουργίας και καλλιέργειας συστηματικών σχέσεων και με τα δύο κόμματα, τόσο των δημοκρατικών όσο και των ρεπουμπλικάνων. Αμέσως δε μετά την έκτακτη σύνοδο των Υπουργών των Εξωτερικών της Ε.Ε. ο κ. Κοτζιάς ανέφερε ότι : «η εκλογή του Τραμπ δεν ήταν κάτι τυχαίο, αλλά ήταν αποτέλεσμα μεγάλων δομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Η.Π.Α. και που θα αντιμετωπίσει ή αντιμετωπίζει ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως είναι η συμπίεση του εισοδήματος των μεσαίων στρωμάτων, η αδυναμία έκφρασης των εργατικών στρωμάτων, η αίσθηση μεγάλου τμήματος των πολιτών ότι είναι εγκαταλελειμμένοι και ότι είναι οι ηττημένοι της παγκοσμιοποίησης».
Αναμενόμενη επίσης είναι η απαίτηση του νέου Προέδρου για μεγαλύτερη συμμετοχή των «Ευρωπαίων» στις δαπάνες του ΝΑΤΟ. Ήδη έχει εκφραστεί Γερμανική αντίδραση - σαν έτοιμη από καιρό - : αναμένεται να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες και να πιέσει προς μία πιο «Ευρωπαϊκή» άμυνα. Επιπρόσθετα, ιδιαίτερη μνεία χρειάζεται στην επιχειρηματική ιδιότητα του νέου Προέδρου (και μάλιστα προερχόμενη από την πραγματική οικονομία και όχι από τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες), την δεδηλωμένη «απέχθεια» του στην «υπερφορολόγηση» και το κοινωνικό κράτος και στην σημασία που δίνει στην οικονομική ανάπτυξη της «πραγματικής» οικονομίας (των “tangible goods”). Η στάση του νέου Προέδρου απέναντι στην «παγκοσμιοποίηση» φαίνεται ότι επηρεάζεται από την θέση του αυτή. Όμως η παγκοσμιοποίηση ασθενεί λόγω της εκλογής Τραμπ ή πάσχει ήδη από άλλη αιτία; Ο έλεγχος του παγκοσμίου εμπορίου σε ποσοστά άνω του 25% των παγκόσμιων συναλλαγών από χώρες που αμφισβητούν την Δυτική κυριαρχία (BRICS) φαίνεται να λειτουργεί καταλυτικά. Η τάση αυτή είναι αυξητική με αποτέλεσμα τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης να μην …. ξαναγυρνούν στους … εμπνευστές της ;
Κατά τα ανωτέρω η άφιξη του Προέδρου Ομπάμα στην Ελλάδα αποτελεί βαρύνουσας πολιτικής σημασίας ταξίδι . Έρχεται ως επιβράβευση και αποδοχή της θετικής και συνετής στάσης που επέδειξε η Ελληνική Πλευρά κατά τις διαπραγματεύσεις με τους «θεσμούς», όταν, απέναντι στην υποκινούμενη, ιδίως από την Γερμανική πλευρά, αδιαλλαξία των Ευρωπαίων εταίρων μας, λειτούργησε - με μεγάλο πολιτικό κόστος είναι η αλήθεια - σταθεροποιητικά. Η στάση αυτή της Ελληνικής Κυβέρνησης εκτιμήθηκε ιδιαίτερα, ιδίως ενόψει των πολύ ανησυχητικών και αναθεωρητικών γεγονότων και στρατηγικών στην περιοχή … Άλλωστε αυτή η στάση υπαγορεύονταν από το εθνικό συμφέρον και την προσεκτική ανάγνωση της συγκυρίας και εκτιμήθηκε από όλες τις ορθολογικές δυνάμεις του «διεθνούς παράγοντα» (τις δυνάμεις που δεν έχουν απολέσει τον ορθολογισμό τους παρασυρόμενες από τις έντονες και ήδη πολύ φανερές, αναθεωρητικές εθνικές (εθνικιστικές;) στρατηγικές που αναβίωσαν στην Ευρώπη).
Οι δηλώσεις του Προέδρου Ομπάμα είναι σαφείς και απευθύνονται σε συγκεκριμένους αποδέκτες: η Ελλάδα και ο Ελληνικός λαός έχουν υποστεί τα πάνδεινα από τις «δημοσιονομικές προσαρμογές» και ευθύνη όσων έχουν ηγετικές φιλοδοξίες στην Ευρώπη είναι, επί τέλους, να σταθεροποιηθεί η οικονομική κατάσταση στην χώρα, δίνοντας ελπίδα και προοπτική στον Έλληνα Πολίτη. Η κρισιμότητα της οικονομικής σταθεροποίησης της Ελλάδας που δεσπόζει στην διαταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ως φάρος σταθερότητας και λογικής είναι πασίδηλη στον οποιοδήποτε με στοιχειώδεις γεωπολιτικές ανησυχίες …
ΥΓ: Αρνητική δυστυχώς εξέλιξη αποτελεί η αλλαγή του χώρου που θα πραγματοποιήσει την κύρια ομιλία του ο Πρόεδρος Ομπάμα για λόγους ασφαλείας. Η πραγματοποίηση της ομιλίας στην Πνύκα θα έδινε την δυνατότητα στον επισκέπτη Πρόεδρο να απευθυνθεί στην διεθνή κοινότητα από τον χώρο που δημιουργήθηκε και λειτούργησε το πρώτον η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ στον πλανήτη, αποδίδοντας, στα μηνύματα που θέλει να εκπέμψει, ξεχωριστή σημασία και βαρύτητα, ενώ ταυτόχρονα, θα αποτελούσε και μία χρήσιμη υπενθύμιση στον πλανήτη από πού προέρχεται και σε ποιους οφείλετε το μεγάλο αυτό δώρο που πρόσφερε η Ελληνική Αρχαιότητα στην προσπάθεια του Ανθρώπου να αναπτύξει τις δυνατότητες του, για ελευθερία και προσωπική και συλλογική εξέλιξη: την ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
Διονύσης Παντής
Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο
Ιδρυτικό Μέλος & Υπεύθυνος της ενότητας Δικαιοσύνης
της Κίνησης Ιδεών ΠΡΑΤΤΩ